Odgovornost države za kršenje ljudskih prava u slučaju prekogranične ekološke štete - novo shvatanje eksteritorijalnosti u primeni međunarodnih ugovora o ljudskim pravima?
State responsibility for human right violations in cases of transboundary environmental harm: A new concept of extraterritoriality regarding the application of international human rights treaties?
Abstract
U savetodavnom mišljenju o ljudskim pravima i životnoj sredini koje je usvojio krajem 2017. godine, Međuamerički sud za ljudska prava se bavio pitanjem da li država ugovornica Američke konvencije o ljudskim pravima može da odgovara za povrede ljudskih prava osoba koje se nalaze van njene teritorije, a koje su nastale kao posledica ekološki štetnih aktivnosti sa prekograničnim posledicama koje su preduzete u okviru teritorije države i nad kojima je država vršila stvarnu kontrolu. Rad pruža detaljnu analizu pozitivnog odgovora Međuameričkog suda i poredi ga sa restriktivnim shvatanjem kriterijumima za zasnivanje eksteritorijalne nadležnosti koje je nastalo u praksi Evropskog suda za ljudska prava. Autor, između ostalog, zaključuje da stav Međuameričkog suda redefiniše tradicionalni test stvarne kontrole nad teritorijom ili osobama i to u nekoliko aspekata. Novi elementi koje uvodi Sud se kvalifikuju kao trojaki - u suštinskom, sadržinskom i prostornom smislu. Predmet analize je i priroda... novog koncepta. U radu se stoga istražuje da li se ekstenzivni koncept eksteritorijalnosti može smatrati opštim standardom međunarodnog prava ljudskih prava, ili je u pitanju (ne)ispravno tumačenje obaveze sprečavanja prekogranične ekološke štete kao jednog od najvažnijih pravila međunarodnog ekološkog prava. Autor s tim u vezi nudi brojne argumente kako u prilog tako i protiv svake od dve teze, da bi potom, kao najprihvatljivije, izneo kompromisno rešenje zasnovano na odabranim elementima oba pristupa. Konačno, u radu su razmotreni i izgledi za dalje širenje ekstenzivnog koncepta eksteritorijalnosti na oblasti koje nisu nužno u vezi sa zaštitom životne sredine, kao i u druge sisteme zaštite ljudskih prava, kako univerzalne tako i regionalne.
The paper provides an in-depth analysis of the issue of extraterritorial application of human rights treaties in the specific context of transboundary environmental harm. The classic criteria for extraterritorial jurisdiction established through the landmark judgments of the European Court of Human Rights are revisited and compared with the extensive extraterritoriality threshold introduced by the Inter-American Court of Human Rights in its 2017 advisory opinion on environment and human rights. The author examines the features, requirements and limits of the new extraterritoriality threshold which is based on the effective control over intraterritorial activities that result in extraterritorial human rights' violations. The paper attempts to offer arguments for perceiving the new extraterritoriality threshold as a general standard of international human rights, as well as to examine whether it represents a (mis)interpretation of the duty to prevent transboundary environmental harm as a... well-established rule of international environmental law. The author also discusses the prospects of expanding the application of the new jurisdictional threshold to other areas not necessarily linked to environmental degradation.
Keywords:
stvarna kontrola / prekogranična ekološka šteta / Među-američki sud za ljudska prava / ljudska prava / Evropski sud za ljudska prava / eksteritorijalna nadležnost / transboundary environmental harm / Inter-American Court of Human Rights / human rights / extraterritorial jurisdiction / European Court of Human Rights / effective controlSource:
Zbornik radova Pravnog fakulteta u Nišu, 2020, 59, 89, 15-34Publisher:
- Univerzitet u Nišu - Pravni fakultet, Niš
Funding / projects:
- Projekat Pravnog fakulteta Univerziteta u Beogradu: Identitetski preobražaj Srbije
Collections
Institution/Community
Pravni fakultet / Faculty of Law University of BelgradeTY - JOUR AU - Čučković, Bojana PY - 2020 UR - https://ralf.ius.bg.ac.rs/handle/123456789/1212 AB - U savetodavnom mišljenju o ljudskim pravima i životnoj sredini koje je usvojio krajem 2017. godine, Međuamerički sud za ljudska prava se bavio pitanjem da li država ugovornica Američke konvencije o ljudskim pravima može da odgovara za povrede ljudskih prava osoba koje se nalaze van njene teritorije, a koje su nastale kao posledica ekološki štetnih aktivnosti sa prekograničnim posledicama koje su preduzete u okviru teritorije države i nad kojima je država vršila stvarnu kontrolu. Rad pruža detaljnu analizu pozitivnog odgovora Međuameričkog suda i poredi ga sa restriktivnim shvatanjem kriterijumima za zasnivanje eksteritorijalne nadležnosti koje je nastalo u praksi Evropskog suda za ljudska prava. Autor, između ostalog, zaključuje da stav Međuameričkog suda redefiniše tradicionalni test stvarne kontrole nad teritorijom ili osobama i to u nekoliko aspekata. Novi elementi koje uvodi Sud se kvalifikuju kao trojaki - u suštinskom, sadržinskom i prostornom smislu. Predmet analize je i priroda novog koncepta. U radu se stoga istražuje da li se ekstenzivni koncept eksteritorijalnosti može smatrati opštim standardom međunarodnog prava ljudskih prava, ili je u pitanju (ne)ispravno tumačenje obaveze sprečavanja prekogranične ekološke štete kao jednog od najvažnijih pravila međunarodnog ekološkog prava. Autor s tim u vezi nudi brojne argumente kako u prilog tako i protiv svake od dve teze, da bi potom, kao najprihvatljivije, izneo kompromisno rešenje zasnovano na odabranim elementima oba pristupa. Konačno, u radu su razmotreni i izgledi za dalje širenje ekstenzivnog koncepta eksteritorijalnosti na oblasti koje nisu nužno u vezi sa zaštitom životne sredine, kao i u druge sisteme zaštite ljudskih prava, kako univerzalne tako i regionalne. AB - The paper provides an in-depth analysis of the issue of extraterritorial application of human rights treaties in the specific context of transboundary environmental harm. The classic criteria for extraterritorial jurisdiction established through the landmark judgments of the European Court of Human Rights are revisited and compared with the extensive extraterritoriality threshold introduced by the Inter-American Court of Human Rights in its 2017 advisory opinion on environment and human rights. The author examines the features, requirements and limits of the new extraterritoriality threshold which is based on the effective control over intraterritorial activities that result in extraterritorial human rights' violations. The paper attempts to offer arguments for perceiving the new extraterritoriality threshold as a general standard of international human rights, as well as to examine whether it represents a (mis)interpretation of the duty to prevent transboundary environmental harm as a well-established rule of international environmental law. The author also discusses the prospects of expanding the application of the new jurisdictional threshold to other areas not necessarily linked to environmental degradation. PB - Univerzitet u Nišu - Pravni fakultet, Niš T2 - Zbornik radova Pravnog fakulteta u Nišu T1 - Odgovornost države za kršenje ljudskih prava u slučaju prekogranične ekološke štete - novo shvatanje eksteritorijalnosti u primeni međunarodnih ugovora o ljudskim pravima? T1 - State responsibility for human right violations in cases of transboundary environmental harm: A new concept of extraterritoriality regarding the application of international human rights treaties? EP - 34 IS - 89 SP - 15 VL - 59 DO - 10.5937/zrpfn0-28636 UR - conv_1685 ER -
@article{ author = "Čučković, Bojana", year = "2020", abstract = "U savetodavnom mišljenju o ljudskim pravima i životnoj sredini koje je usvojio krajem 2017. godine, Međuamerički sud za ljudska prava se bavio pitanjem da li država ugovornica Američke konvencije o ljudskim pravima može da odgovara za povrede ljudskih prava osoba koje se nalaze van njene teritorije, a koje su nastale kao posledica ekološki štetnih aktivnosti sa prekograničnim posledicama koje su preduzete u okviru teritorije države i nad kojima je država vršila stvarnu kontrolu. Rad pruža detaljnu analizu pozitivnog odgovora Međuameričkog suda i poredi ga sa restriktivnim shvatanjem kriterijumima za zasnivanje eksteritorijalne nadležnosti koje je nastalo u praksi Evropskog suda za ljudska prava. Autor, između ostalog, zaključuje da stav Međuameričkog suda redefiniše tradicionalni test stvarne kontrole nad teritorijom ili osobama i to u nekoliko aspekata. Novi elementi koje uvodi Sud se kvalifikuju kao trojaki - u suštinskom, sadržinskom i prostornom smislu. Predmet analize je i priroda novog koncepta. U radu se stoga istražuje da li se ekstenzivni koncept eksteritorijalnosti može smatrati opštim standardom međunarodnog prava ljudskih prava, ili je u pitanju (ne)ispravno tumačenje obaveze sprečavanja prekogranične ekološke štete kao jednog od najvažnijih pravila međunarodnog ekološkog prava. Autor s tim u vezi nudi brojne argumente kako u prilog tako i protiv svake od dve teze, da bi potom, kao najprihvatljivije, izneo kompromisno rešenje zasnovano na odabranim elementima oba pristupa. Konačno, u radu su razmotreni i izgledi za dalje širenje ekstenzivnog koncepta eksteritorijalnosti na oblasti koje nisu nužno u vezi sa zaštitom životne sredine, kao i u druge sisteme zaštite ljudskih prava, kako univerzalne tako i regionalne., The paper provides an in-depth analysis of the issue of extraterritorial application of human rights treaties in the specific context of transboundary environmental harm. The classic criteria for extraterritorial jurisdiction established through the landmark judgments of the European Court of Human Rights are revisited and compared with the extensive extraterritoriality threshold introduced by the Inter-American Court of Human Rights in its 2017 advisory opinion on environment and human rights. The author examines the features, requirements and limits of the new extraterritoriality threshold which is based on the effective control over intraterritorial activities that result in extraterritorial human rights' violations. The paper attempts to offer arguments for perceiving the new extraterritoriality threshold as a general standard of international human rights, as well as to examine whether it represents a (mis)interpretation of the duty to prevent transboundary environmental harm as a well-established rule of international environmental law. The author also discusses the prospects of expanding the application of the new jurisdictional threshold to other areas not necessarily linked to environmental degradation.", publisher = "Univerzitet u Nišu - Pravni fakultet, Niš", journal = "Zbornik radova Pravnog fakulteta u Nišu", title = "Odgovornost države za kršenje ljudskih prava u slučaju prekogranične ekološke štete - novo shvatanje eksteritorijalnosti u primeni međunarodnih ugovora o ljudskim pravima?, State responsibility for human right violations in cases of transboundary environmental harm: A new concept of extraterritoriality regarding the application of international human rights treaties?", pages = "34-15", number = "89", volume = "59", doi = "10.5937/zrpfn0-28636", url = "conv_1685" }
Čučković, B.. (2020). Odgovornost države za kršenje ljudskih prava u slučaju prekogranične ekološke štete - novo shvatanje eksteritorijalnosti u primeni međunarodnih ugovora o ljudskim pravima?. in Zbornik radova Pravnog fakulteta u Nišu Univerzitet u Nišu - Pravni fakultet, Niš., 59(89), 15-34. https://doi.org/10.5937/zrpfn0-28636 conv_1685
Čučković B. Odgovornost države za kršenje ljudskih prava u slučaju prekogranične ekološke štete - novo shvatanje eksteritorijalnosti u primeni međunarodnih ugovora o ljudskim pravima?. in Zbornik radova Pravnog fakulteta u Nišu. 2020;59(89):15-34. doi:10.5937/zrpfn0-28636 conv_1685 .
Čučković, Bojana, "Odgovornost države za kršenje ljudskih prava u slučaju prekogranične ekološke štete - novo shvatanje eksteritorijalnosti u primeni međunarodnih ugovora o ljudskim pravima?" in Zbornik radova Pravnog fakulteta u Nišu, 59, no. 89 (2020):15-34, https://doi.org/10.5937/zrpfn0-28636 ., conv_1685 .
Related items
Showing items related by title, author, creator and subject.
-
Pravo na imovinu u jurisprudenciji Evropskog suda za ljudska prava / The right to property in the jurisprudence of the European court of human rights
Stanković, Marko (Harmonius - journal of Legal and Social Studies in South East Europe, 2019) -
Oštećeni i standardi ljudskih prava u krivičnom postupku / The injured party and human rights standards in criminal proceedings
Ilić, Goran (Univerzitet u Beogradu - Pravni fakultet, Beograd, 2012) -
Utvrđivanje povrede prava na poštovanje porodičnog života pred sudovima u Republici Srbiji / Establishing Breach of the Right to Respect for Family Life Beffore Courts of the Republic of Serbia
Novaković, Uroš (Beograd : Pravni fakultet Univerziteta u Beogradu Centar za izdavaštvo i informisanje, 2015)