Uticaj prevare koja potiče od sajemca na punovažnost ugovora o jemstvu i prava jemca - žrtve prevare

Abstract

Kada je prevarom sajemca naveden na zaključenje ugovora o jemstvu, jemac se može naći u prilično nezavidnoj poziciji jer je krug sredstava koje uspešno može da upotrebi da se zaštiti vrlo ograničen. Naime, kod prevare trećeg, punovažnost ugovora se može osporiti samo izuzetno: ako je saugovarač kriv za prevaru ili je ugovor dobročin, što je vrlo diskutabilno kada je reč o ugovoru o jemstvu. Još su manji izgledi za poništenje pozivanjem na pravila o zabludi: zabluda o solventnosti dužnika (kao najčešća) predstavlja zabludu o motivu koja je samo izuzetno pravno relevantna. Konačno, pravo na naknadu štete od sajemca - autora prevare može biti ograničenog dometa: najpre, postoji rizik da će šteta moći da se naknadi; potom, može se doći i do apsurdne situacije da prevareni jemac ne može odbiti regresni zahtev od sajemca - autora prevare (koji je platio dug), ali bi nakon toga mogao da se koristi pravom na naknadu štete.

In case a surety concludes a contract due to fraudulent acts of his co-surety, he may find himself in a rather unenviable position. Remedies for his protection are very limiting. Namely, third parties' fraud only exceptionally leads to the annulment of the contract: if the contracting party is guilty of fraud; or the contract is gratuitous, which is very questionable for surety contract. The chances for annulment are even fewer if we apply the rules of mistake: mistake as to the debtor solvency represents a mistake as to the motif which is only exceptionally legally relevant. Finally, the right to ask damages from co-surety can also be of limited nature: firstly, there is a risk that the damages cannot be compensated; secondly, an absurd situation may occur that the victim of the fraud cannot reject the contribution claim from the co-surety but he may later on ask damages from him.