Utvrđivanje relevantnog tržišta - osvrt na zabludu iz slučaja cellophane

Abstract

U radu se analizira primena testa pretpostavljenog monopoliste prilikom utvrđivanja relevantnog tržišta u slučajevima zloupotrebe dominatnog položaja. Primena testa u ovim slučajevima stvara određene probleme koji se odnose na tzv. zabludu u primeru celofana (cellophane fallacy), a zbog kojih relevantno tržište može biti preširoko određeno ukoliko test pokaže da je pretpostavljeno povećanje cena neprofitabilno. Tržišna moć učesnika na tržištu čije ponašanje se procenjuje u tim slučajevima može zbog toga biti potcenjena, s obzirom na to da se ona procenjuje na osnovu tržišnih udela određenih na tako definisanom relevantnom tržištu. Problem nastaje zbog toga što se u analizi polazi od postojećih cena koje su rezultat prethodnog iskorišćavanja tržišne moći učesnika na tržištu. Ukoliko su postojeće cene znatno više od cena koje bi odgovarale ravnotežnom nivou na tržištu savršene konkurencije, primenom testa će se obuhvatiti proizvodi koji zapravo ne pripadaju istom relevantnom tržištu pošto nisu bliski supstituti na nivou konkurentnih cena.

The paper deals with the way in which the notion of relevant market is understood when applying the hypothetical monopolist test, in abuse-of-dominance competition cases. This test raises concerns known as the Cellophane Fallacy, as it may lead to an overly broad definition of the relevant market and, consequently, to underestimation of market shares of different market players. The problem lies with the fact that prevailing market prices are not appropriate basis upon which to apply the hypothetical monopolist test, where there is a significant pre-existing market power. When the prevailing prices are already above the competitive level, the hypothetical monopolist test could likely lead to the inclusion of the products which do not belong to the same relevant market, as they are not close substitutes at competitive prices.