Implementacija pravnih standard Evropske unije u pravni sistem Srbije u oblasti genetički modifikovanih organizama

Abstract

Odgovor na pitanje o (ne)opravdanosti uvođenja genetički modifikovanih organizama (GMO) zahteva multidisciplinaran pristup i učešće stručnjaka sa područja zaštite zdravlja ljudi, zaštite životne sredine, poljoprivrede, zaštite prirode, kao i javnosti. Pri tome, ključno pitanje jeste formulisanje konzistentnog zakonskog okvira koji će omogućiti da namerno uvođenje GMO u životnu sredinu bude bezbedno po zdravlje ljudi i stanje životne sredine. U radu se analizira regulativa Evropske unije (EU) kojom je uređeno ovo pitanje – Direktiva 2001/18/EC o namernom uvođenju u životnu sredinu genetički modifikovanih organizama i Preporuka Evropske komisije 2003/556/EC o vodičima za razvoj nacionalnih strategija i najbolje prakse za osiguranje suživota genetički modifikovanih useva sa konvencionalnim i organskim uzgojem, Direktiva 2009/41/EC o ograničenoj upotrebi genetički modifikovanih mikroorganizama (GMMO), Uredba (EC) br. 1830/2003 o sledljivosti i označavanju GMO i sledljivosti prehrambenih proizvoda i hrane za životinje proizvedene od GMO. U radu se ukazuje na stepen usaglašenosti novog Zakona o genetički modifikovanim organizmima i standarda utvrđenih na nivou EU.

The answer to the question of (un)justification of the introduction of GMOs requires multi-disciplinary approach and the participation of experts from the area of human health protection, environmental protection, agriculture, nature conservation and public. In doing so, the key issue is the formulation of a consistent legal framework that will ensure eventual deliberate realise of GMOs into the environment to be safe for human health and the environment. The paper analyzes the EU regulations governed this issue (Directive 2001/18/EC on the deliberate release into the environment of genetically modified organisms, Commission Recommendation 2003/557/EC on guidelines for the development of national strategies and best practices to ensure the coexistence of genetically modified crops with conventional and organic farming, Directive 2009/41/EC on the contained use of genetically modified micro-organisms; Regulation (EC) no. 1830/2003 concerning the traceability and labelling of genetically modified organisms and the traceability of food and feed products produced from genetically modified organisms). The paper indicates the degree of conformity of the new Law on Genetically Modified Organisms and the standards established at EU level.