Koncept sigurne treće zemlje - usaglašenost domaćeg prava i prakse sa međunarodnim standardima

Abstract

Nepravilna primena koncepta sigurne treće zemlje od strane nadležnih organa identifikovana je kao ozbiljan nedostatak sistema zaštite tražilaca azila u Republici Srbiji. Koncept predstavlja najčešće korišćen osnov za odbacivanje zahteva za azil bez ispitivanja da li lice koje traži azil ispunjava uslove za priznavanje azila. Posledica ovakve prakse se, između ostalog, ogleda u iznenađujućem podatku da tokom četiri godine, koliko se primenjuje Zakon o azilu od 2007. godine, niti jednom licu nije priznato pravo na utočište u Republici Srbiji. Koncept sigurne treće zemlje je u radu analiziran sa stanovišta važećeg srpskog zakonodavstva, nedavne prakse Upravnog suda kao i konkretnih kapaciteta Republike Srbije da tražiocima azila pruži adekvatnu zaštitu. Analiza ukazuje na zaključak da zakonodavna i sudska praksa Republike Srbije nisu usklađene sa relevantnim standardima međunarodnog prava i prava Evropske unije u oblasti azila. Primedba je od posebnog značaja ukoliko se u obzir uzme činjenica da je Republika Srbija dobila status kandidata za članstvo u Evropskoj uniji, te da će poglavlje broj 24 acquis-a, u koje spada i azil, sasvim sigurno biti među prvim ali i najtežim prilikom vođenja pregovora.

The erroneous implementation of the safe third country concept by the competent authorities is identified as the main defect of the asylum system in Serbia. The concept serves as the most frequently used basis for rejecting asylum applications without examining the eligibility of an asylum seeker for the recognition of asylum. The result of such a practice is a surprising fact that there have been no recognized refugee statuses during the four years of enforcement of the 2007 Law on Asylum. The safe third country concept is analyzed from the perspective of Serbian legislation, recent case law of Serbian Administrative Court as well as Serbia’s practical capacity to provide asylum seekers with adequate protection. The analysis suggests that Serbia fails to implement relevant international and European standards. This remark is of particular significance if considered in light of the recently acquired official candidate status for European Union membership.