Priroda pravne teorije Ronalda Dvorkina

Abstract

Na osnovno pitanje jurisprudencije 'Šta je pravo?' Dvorkinova pravna teorija pokušava da odgovori na pomalo neobičan način. Naime, Dvorkin smatra da se pravo ne zasniva na konvencionalnom pravilu (koje Hart naziva pravilom priznanja), nego da je ono mešavina pravila i principa, te (na osnovu njih donetih) institucionalnih odluka koje su zasnovane ne specifičnom načinu interpretacije tih pravila i principa od strane sudova. Izgled ove teorije i njen odgovor na pitanje šta je pravo je upravo i neobičan zbog Dvorkinovog shvatanja da je teorija prava (jurisprudencija) zapravo 'opšti deo sudskog odlučivanja, tihi prolog svakoj pravnoj odluci,' dakle jedna vrsta uvoda u teoriju sudskog odlučivanja i da s druge strane svrha prava - shvaćena na sasvim određen način kao opravdanje državne prinude - 'diktira' način tog odlučivanja. Otuda su i sve idiosinkrazije njegove teorije (njena parohijalnost, njena normativna usmerenost i njene osnovne postavke o tome šta je pravo) ukorenjene upravo u ovom Dvorkinovom osnovnom stavu o funkciji pravne teorije i svrsi samog prava. Za njega pravna teorija ne služi da bolje razumemo (objasnimo) pravo, nego da ga što bolje primenimo, a to znači da donosimo odluke na osnovu prava 'shvaćenog u najboljem svetlu ' a imajući na umu da je svrha prava da pruži opšte opravdanje za upotrebu državne prinude. Ipak, ovakav prilaz ulozi teorije i uopšte, objašnjenju prava, te svrsi prava kao takvog, dovodi u Dvorkinovom slučaju do iskrivljene slike o pravu kakvo ono jeste (u stanju mirovanja). Služeći se jezikom kvantne fizike, može se reći da pogled na pravo kao ' talas' ne dovodi do ispravnog prikaza ' prava kao čestice'.

Ronald Dworkin has given the significant impetus to contemporary jurisprudence, with his original and comprehensive critics of the modern legal positivism. As an alternative to the positivism, he offered one specific kind of legal theory which is widely known as 'interpretivism'. However, Dworkin's substantive theoretical tenets are strongly influenced and 'colored' by his fundamental epistemological belief that one legal theory is only 'general part of adjudication, silent prologue to any decision at law' and that jurisprudents essentially have the same task as the courts of justice (and vice versa): to justify the exercise of coercive power by the state. Consequently, according to Dworkin's view, this ultimate purpose of law plays important role in resolving particular legal disputes. Since the justification of state coercion is the purpose of legal practice, then the interpretation of past legal decisions (statutes, precedents, etc) must be as morally good as possible. Because it is the common task of jurisprudents and judges as well this viewpoint actually turned Dworkin's theory of law into the theory of judicial decision-making. And all idiosyncrasies of his theory (normativity, rejection of the rule of recognition, parochialism, etc) stem from this peculiar account about the general role of legal theory.