Oduzimanje imovine proistekle iz krivičnog dela - evropski okvir i srpsko zakonodavstvo

Abstract

Donošenjem Zakona o oduzimanju imovine proistekle iz krivičnog dela 2008. godine, u srpsko krivično pravo uvedeno je tzv. prošireno oduzimanje imovinske koristi pribavljene krivičnim delom. Ovo oduzimanje primenjuje se u pogledu onih plodova kriminalne aktivnosti kod kojih nije moguće neposredno dokazati da su pribavljeni krivičnim delom, ali gde postoji očigledna nesrazmera imovine okrivljenog i njegovih zakonitih prihoda. Prošireno oduzimanje postoji u različitim formama u evropskom zakonodavstvu. Od naročitog je značaja Direktiva o zamrzavanju i oduzimanju imovinske koristi pribavljene krivičnim delima u Evropskoj uniji. Međutim, i pored unošenja proširenog oduzimanja u mnoga evropska zakonodavstva, ono je istovremeno praćeno brojnim prigovorima. Autor razmatra najznačajnije prigovore koji se upućuje proširenom oduzimanju u srpskoj i uporednoj literaturi, ukazujući da će i pored brojnih kritika kriminalno-politička potreba nalagati da ovaj institut zadrži svoje mesto u savremenom zakonodavstvu.

With the adoption of the Law on Seizure and Confiscation of the Proceeds from Crime in 2008, so called extended confiscation was introduced in the Serbian criminal law. This form of forfeiture shall be applied with respect to those fruits of criminal activity, where it is not possible to directly demonstrate that the property in question has derived from criminal conduct, but where obvious disproportion between the assets of the accused and his lawful income is present. Extended confiscation exists in different forms in European legislation. Of particular significance is the Directive on the freezing and confiscation of instrumentalities and proceeds of crime in the European Union. However, despite introduction of extended confiscation in many European countries, it is also accompanied by a number of objections. The author discusses the major complaints referring to extended confiscation in Serbian and comparative literature, noting that despite numerous criticisms criminal-political need to impose similar form of confiscation shall secure its place in modern legislation.