Ustavnopravni temelji Nezavisne Države Hrvatske

Abstract

Kada je uz pomoć Nemačke i Italije formirana Nezavisna Država Hrvatska (NDH), na čelo te države došao je ustaški pokret koji je dotle delovao mahom u emigraciji. U radu se dokazuje da je, u periodu od 1941. do 1943. godine, NDH posedovala potrebne elemente državnosti: teritoriju, stanovništvo i državnu vlast. Državna vlast je organizovana prema modelu ustaške organizacije, na čelu s poglavnikom, koji je raspolagao svim diktatorskim ovlašćenjima. Iako u NDH, kao ni u nacističkoj Nemačkoj, nikada nije donet ustav, efikasnost delovanja organa te vlasti i potrebna podrška dovoljnog dela stanovništva svedoče da je u NDH ipak postojao ustav u njegovom materijalnom smislu. Osnovi funkcionisanja ustaške države i njen identitet utvrđeni su nekodifikovanim ustavom, koji su činili: Ustav Ustaše - hrvatskog oslobodilačkog pokreta iz 1929, Načela ustaškog pokreta iz 1933, s dopunama iz 1941. godine, kao i određenim zakonima ustavno-pravnog značaja donetim po formiranju NDH.

When the Independent State of Croatia (NDH) was formed, in the head of that state came so-called the Ustashe movement. The paper shows that in the period from 1941 until 1943 the NDH had required elements of statehood. The organization of the state authorities was made according to the model of the Ustashe organization with the title Poglavnik (Leader) in the head of the state who had all the dictatorial powers. The efficiency of the state authorities, but also necessary support of the enough number of population proves that the NDH had a constitution in its material sense, although the constitution was never brought. The foundations of the functioning of NDH were determined by uncodified constitution which was made of: The Ustashe Constitution (1929), The Principles of the Ustashe Movement (1933) and certain legislations of the constitutional significance which were adopted after the NDH was formed.