Mogućnost regulativne funkcije sudske vlasti

Abstract

Rasprava se sastoji iz dva dela. U njima se, respektivno, zastupaju dve osnovne teze. Prva je da sudske presude u razvijenim pravnim sistemima mogu da budu "izvori" opštih pravila koja na obavezujući način regulišu odlučivanje sudova, a onda, sledstveno, i drugih pravnih subjekata, čak i ako nisu formalno priznate kao izvori prava. Druga je d a one to treba da budu iz više razloga, od kojih su najvažniji predvidljivost i jednakost. U prvom delu rasprave se razmatraju koncepti podele vlasti, vrsta državnih funkcija i sudske vlasti. Zatim se izlažu ra zlozi zbog kojih sudska vlast može da vrši regulativnu funkciju i u pravnom sistemu u kojem joj ona nije formalno priznata. Najzad, kao ilustracija kako funkcioniše sistem u kojem sudovi vrše regulativnu funkciju, opisuje se primena doktrine stare decisis u Sjedinjenim Američkim Državama, a u dodatku se analizira nekoliko odluka Ustavnog suda Srbije koje ukazuju na postojanja slične prakse u našem pravnom sistemu.

The article presents two theses. The first is that previous court judgments can be "sources" of general rules and standards that will constraint the courts, as decision-makers, even if they are not formally established as legally binding. The second is that it should be so for several reasons - the most important being predictability and equality. In this part of the article the concepts of separation of powers, types of state functions, and judicial power are explained. The reasons why the judicial power can perform the law-making function in a legal system in which it is not formally established are presented. As an illustration of how the system in which courts perform a law-making function works, the application of the doctrine of stare decisis in the USA is described. Finally, several decisions of the Constitutional Court of Serbia that indicate similar practice in Serbian legal system are analyzed.