Determinante etičkih uverenja pravnika u Srbiji

Abstract

Ispitivanje etičkih uverenja sadašnjih i budućih članova advokatske profesije predstavlja važan korak ka adekvatnom definisanju i razumevanju faktora koji utiču na njihovo formiranje i promenu. U radu je predstavljena analiza etičkih uverenja različitih kategorija pravnika u Srbiji, korišćenjem faktorske analize (analize glavnih komponenti) na uzorku od 325 ispitanika, advokata, advokatskih pripravnika i studenata. Analiziran je uticaj socio-demografskih činilaca (pol, starost, pozicija i dužina radnog staža) na etička uverenja. Predstavljene su oblasti i pravila ponašanja uređena Kodeksom u odnosu na koje postoji najveća nesaglasnost između uverenja i propisanih pravila ponašanja. Najvažniji nalazi ukazuju da starost i radno iskustvo ispitanika direktno utiču na pooštravanje njihovih etičkih uverenja kada su u pitanju određeni tipovi neetičkih ponašanja.

Examining of the moral beliefs of current and future members of the legal profession is an important step toward properly understanding and defining the factors that influence their formation and change. This paper presents an analysis of the moral beliefs of different categories of legal professionals in Serbia, using factor analysis (principal components analysis) on a sample of 325 respondents, attorneys at law, legal trainees, and students. The impact of socio-demographic factors (gender, age, position, and length of service) on moral beliefs is analyzed. We present areas and norms where the greatest discrepancy between beliefs and the Code in force exists. The most important findings indicate that respondents age and work experience directly influence stricter ethical beliefs when it comes to certain types of unethical behavior.