Romanska subjektivna novacija promenom dužnika: Institut na zalasku

Abstract

Cilj ovog rada jeste da se predstavi francuski institut subjektivne novacije promenom dužnika ili subjektivne novacije na dužničkoj strani (la novation par changement de débiteur ili ex parte debitoris), da se prikažu razlozi zbog kojih ova nama slabo poznata ustanova gubi značaj u francuskom pravu te da se ispita da li u srpskom pravu postoje njeni funkcionalni ekvivalenti. Značaj subjektivne novacije promenom dužnika opada zbog toga što je u francusko pravo nedavno uvedena cesija duga, a subjektivna ovacija na dužničkoj strani korišćena je pre svega kao nesavršena zamena za taj institut koji је nedostajao. Autorka zaključuje da bi u srpskom pravu za postizanje pravnih posledica koje su najbliže pravnim posledicama subjektivne novacije promenom dužnika mogli da se upotrebe jedna vrsta fiducijarne cesije potraživanja (ustupanje potraživanja umesto ispunjenja) i oslobađajući ugovor u korist trećeg lica.

The purpose of this paper is to present the French institute of subjective novation by change of debtor (la novation par changement de débiteur, or ex parte debitoris), identify reasons for its fading importance, and examine if there are any equivalents to it in Serbian law. The significance of subjective novation by change of debtor is declining due to the recent introduction of the rules on assignment of debt (cession de dette) into the French Civil Code. The author finds two institutes in Serbian law that are close enough to the French institute of subjective novation by change of debtor in terms of their legal effects: the assignment of rights in lieu of performance, and liberatory stipulation for a third party.