Pravni pozitivizam u 'krizi srednjih godina'

Abstract

U anglosaksonskoj filozofiji i teoriji prava od Harta na ovamo nesporna je dominacija pravnog pozitivizma. Ona se ogleda kako u broju i značaju autora koji se deklarišu kao pozitivisti, tako i u nametanju tema koje zaokupljaju tamošnju pravničku naučnu zajednicu. Međutim, i u tom periodu bilo je značajnih osporavanja osnovnih postulata pravnog pozitivizma. Najpoznatiji antipozitivisti, poput Fulera (Fuller), Dvorkina (Dworkin) i Finisa (Finnis) svojim su kritikama izazvali u pozitivističkom taboru znatne reakcije i čak i reformulacije nekih pozitivističkih postavki. Neke od njih su dovele do oštrih podela unutar samog pozitivizma (recimo do podele, na "ekskluzivne" i "inkluzivne" pozitiviste). Druge kritike i to pre svega one metodološke uzdrmale su i same temelje pravno-pozitivističkog projekta kao teorijske paradigme. O tim kritikama će u ovom članku biti nešto vise govora. Odgovori koji su, međutim, na te kritike pruženi čini se da pokazuju održivost osnovnih teza pravnog pozitivizma, ipak svagda imajući na umu i njegova imanentna ograničenja.

In Anglo-Saxon philosophy and theory of law starting with Hurt, the domination of legal positivism is doubtless. It is visible in both, in a number and importance of authors, who declare them selves as positivist and in the imposition of topics towards the legal, scholar community. Even during the above mentioned period of time, there was significant contesting of the basic postulates of legal positivism. The most famous anti-positivists, such as Fuller, Dworkin and Finnis, by their criticism gave rise to significant reactions even reformulations of certain postulates among the positivist proponents. Certain critics made sharp divisions within positivism (for instance, the division between 'exclusive' and 'inclusive' positivists). Other critics, predominantly methodological one, undermined even the cornerstones of the positivism as theoretical paradigm. This paper will examine in more detailed manner these critics. It seems that responses to these critics prove capability of legal positivism to overcome any criticism despite of having in mind its limitations.