Turističke agencije u srpskom sistemu poreza na dodatu vrednost

Abstract

Sve veći broj registrovanih turističkih agencija pokazuje da privredna društva i preduzetnici nastoje da kroz ovu uslužnu delatnost ostvare dobit. U zavisnosti od načina oporezivanja turističkih usluga u sistemu PDV-a, razlikuju se turističke agencije koje putnicima pružaju turističke usluge i u odnosu na njih istupaju u svoje ime, a za realizaciju sopstvenih turističkih aranžmana koriste transportne, ugostiteljske i slične usluge drugih obveznika PDV-a, odnosno od njih preuzimaju dobra koja putnici neposredno koriste, zatim turističke agencije koje kod pružanja turističkih usluga obezbeđuju smeštaj i ishranu u svojim objektima, vrše prevoz sopstvenim vozilima i dr., kao i turističke agencije koje samo posreduju u prodaji turističkih aranžmana drugih agencija. Predmet ovog rada je oporezivanje prometa jedinstvenih turističkih usluga. Na turističke agencije koje realizuju sopstvene turističke aranžmane, koristeći prethodne turističke usluge drugih obveznika PDV-a, primenjuje se poseban postupak oporezivanja, zbog specifičnosti poslovanja u ovoj delatnosti. Ovaj postupak odlikuje jednostavnost pri određivanju mesta pružanja jedinstvene turističke usluge, kao i neposredno određivanje dodate vrednosti primenom direktne metode (varijanta oduzimanja). Autori posebnu pažnju posvećuju nastanku poreske obaveze u situaciji kada je turistička agencija primila avansnu uplatu za turistički aranž­man koji će tek da bude realizovan, a posebnost režima oporezivanja turističkih agencija u sistemu PDV-a analiziraju i kroz nedopuštenost prava na odbitak prethodnog poreza.

An increasing number of registered travel agencies shows that this service activity has been considered as a way for profit making. Depending on the manner of taxation of tourist services in the VAT system, different travel agencies can be recognized, such as those which provide passengers with travel services using transport, catering and similar services of the other VAT payers and in respect of passengers acting on their behalf, then the travel agencies which provide accommodation and food in their own buildings, use own vehicles for passengers' transport etc., as well as intermediary travel agencies. This paper deals with the taxation of the supply of the unique tourist services. Travel agencies that implement their own travel arrangements, using the previous travel services of other VAT payers, are subject to the special taxation scheme in the VAT system. This special regime is characterized by simplicity in determining the place of supply of unique tourist service. Also, the value added is determined by using the direct method (variant subtraction). The authors consider when the VAT tax liability arises if the travel agency received an advance payment for the travel arrangement that shall be realized in the next tax period. In addition, restriction of the right of travel agency to deduct the input tax is analyzed.