Mesto poslovanja ili sedište? O pravnom značaju razlike u prevodu Konvencije UN o ugovorima o međunarodnoj prodaji robe

Abstract

U domaćoj pravnoj teoriji više puta je istaknuta neadekvatnost prevoda termina 'mesto poslovanja' iz originalnog teksta Konvencije UN o ugovorima o međunarodnoj prodaji robe u srpskom (jugoslovenskom) zakonu o ratifikaciji te Konvencije. Autor u ovom radu ispituje pravnu relevantnost navedene terminološke razlike. U tom cilju najpre se objašnjavaju koncepti sedišta i mesta poslovanja a zatim ispituju mogućnosti njihovog približavanja kroz eventualno tumačenje pojma mesta poslovanja u svetlu kriterijuma koji se koriste za utvrđivanje mesta sedišta. Pošto zaključuje da takvo približavanje nije moguće, autor dalje razmatra odnos Konvencije i zakona o njenoj ratifikaciji kako bi utvrdio kom terminu treba dati prednost i zaključuje da bi, nezavisno od termina upotrebljenog u zakonu o ratifikaciji, pojam mesta poslovanja trebalo tumačiti nezavisno od bilo kakvih nacionalnih koncepata, u skladu sa međunarodnim karakterom Konvencije i u svetlu međunarodne prakse u njenoj primeni, kako bi se ispunio uslov jednoobraznosti primene koji sama Konvencija postavlja.

It has been often pointed out in Serbian scholarly writings that the term 'place of business' used in the UN Convention on Contracts for the International Sale of Goods (CISG) was inadequately translated in the Serbian (Yugoslav) law on ratification of the Convention. This paper focuses on legal relevance of such mistranslation. To that effect, the author first explains the notions of seat and place of business and then moves on to consider the possibilities of overcoming the textual differences through interpreting the notion of place of business in light of the criteria used for determining the seat of a company. Since the analysis shows that such attempt would be futile, the author then studies the relation between the CISG and the law on its ratification in order to establish which term, seat or place of business, should be given precedence in application. This leads to the conclusion that, irrespective of the term used in the law on ratification, the notion of place of business should be read as such and interpreted autonomously from any national concepts. Such approach would be in line with the international character of the CISG. The guidelines for interpretation should be sought in international practice, which would, in turn, further promote the uniform application of the CISG.