TY  - JOUR
AU  - Salma, Jožef
PY  - 2014
UR  - https://ralf.ius.bg.ac.rs/handle/123456789/1604
AB  - U prvom delu rada se razmatraju osnovne tendencije razvoja kodifikacije mađarskog građanskog prava u periodu reprezentativnog i građanskog društva. Drugi deo je posvećen novom Mađarskom građanskom zakoniku (2013/14), sadržaju, njegovim metodima regulisanja i odnosu prema vankodeksnom građanskom zakonodavstvu, o vremenskom dejstvu - prihvatanju teorije o budućem dejstvu. Ističe se težnja zakonodavca za potpunošću, tako da su obuhvaćene sve oblasti građanskog prava prema pandektnom sistemu - lično pravo, pravo privrednih društava, s pravom udruženja građana, porodično pravo, obligaciono i nasledno pravo. Prema osnovnim načelima, prihvata se načelo ravnopravnosti stranaka u građansko-pravnim odnosima, bez obzira da li su fizička ili pravna lica, načelo savesnosti i poštenja, zabrane izigravanja prava. Porodično pravo je vođeno posebnim načelima, vezanih za zaštitu braka, porodice i dece. Ugovorno pravo je vođeno slobodom ugovaranja uz ograničenje dobrih običaja i morala. Deliktno obligaciono pravo je vođeno načelom opšte zabrane prouzrokovanja štete drugom, načelom potpunosti naknade, kako materijalne tako i nematerijalne štete. Ugovorna odgovornost je zasebno uređena, posebnim pravilima, tako da se pravila deliktnog prava shodno primenjuju u toj materiji ako posebna pravila o ugovornoj odgovornosti što drugo ne predviđaju. Regulišu se i ostali izvori obligacija, neosnovano obogaćenje, nezvano vršenje tuđih poslova, jednostrane izjave volje i hartije od vrednosti. Pozivanje na nasleđe ostvaruje se po osnovu ugovora o nasleđivanju, testamenta i zakona. Testamentarna sloboda se ograničava pravilima o nužnom delu. Prihvata se sistem prelaska imovine po sili zakona od trenutka smrti ostavioca. Država nasleđuje ako nema ni ugovornih, ni testamentarnih niti zakonskih naslednika.
AB  - The first part of the paper examines the basic tendencies in the development of the codification of Hungarian civil law in the period of representative and civil society. The second part deals with the new Hungarian Civil Code (2013/14) its content, methods of regulation and its relation to other civil legislation, temporal validity with the adherence to the idea of validity pro futuro, as well as its tendency to harmonize its norms with the guidelines of the European civil law. In accordance with the idea of completeness, the lawmakers incorporated all of the areas of civil law according to the pandecta system - personal law, corporate law with civil association law, family law, obligations and inheritance. The Code is based on the principle of equality of parties in civil relations, the principle of good faith, fraus legis prohibition. Family law is based on specific principles of protection of marriage, family and children. Contract law is based on the freedom of contract, limited by good customs and morality. Tort law is guided by the principle of prohibiting the harm to others, full compensation of material and imaterial damages. Contractual responsibility is regulated separately, so that the tort rules apply if the specific rules of contractual responsibility donot say otherwise. Other grounds for obligations are also regulated, as well as unjustified enrichment, doing business without order or authority, unilateral expression of intention and securities. The grounds for inheritance are contractual, statutory or based on the will. Freedom of disposition by will is limited by statutory rules regulating the forced share. The system of transfer of property ex lege after the death is adopted. The state is a successor if there are no testamentary, statutory or contractual inheritors.
T2  - Anali Pravnog fakulteta u Beogradu
T1  - O kodifikacionom istorijatu mađarskog građanskog prava i o novom Mađarskom građanskom zakoniku
T1  - On the history of codification of Hungarian civil law and the new Hungarian civil code
EP  - 67
IS  - 2
SP  - 49
VL  - 62
DO  - 10.5937/AnaliPFB1402049S
UR  - conv_3315_6
ER  - 

@article{
author = "Salma, Jožef",
year = "2014",
abstract = "U prvom delu rada se razmatraju osnovne tendencije razvoja kodifikacije mađarskog građanskog prava u periodu reprezentativnog i građanskog društva. Drugi deo je posvećen novom Mađarskom građanskom zakoniku (2013/14), sadržaju, njegovim metodima regulisanja i odnosu prema vankodeksnom građanskom zakonodavstvu, o vremenskom dejstvu - prihvatanju teorije o budućem dejstvu. Ističe se težnja zakonodavca za potpunošću, tako da su obuhvaćene sve oblasti građanskog prava prema pandektnom sistemu - lično pravo, pravo privrednih društava, s pravom udruženja građana, porodično pravo, obligaciono i nasledno pravo. Prema osnovnim načelima, prihvata se načelo ravnopravnosti stranaka u građansko-pravnim odnosima, bez obzira da li su fizička ili pravna lica, načelo savesnosti i poštenja, zabrane izigravanja prava. Porodično pravo je vođeno posebnim načelima, vezanih za zaštitu braka, porodice i dece. Ugovorno pravo je vođeno slobodom ugovaranja uz ograničenje dobrih običaja i morala. Deliktno obligaciono pravo je vođeno načelom opšte zabrane prouzrokovanja štete drugom, načelom potpunosti naknade, kako materijalne tako i nematerijalne štete. Ugovorna odgovornost je zasebno uređena, posebnim pravilima, tako da se pravila deliktnog prava shodno primenjuju u toj materiji ako posebna pravila o ugovornoj odgovornosti što drugo ne predviđaju. Regulišu se i ostali izvori obligacija, neosnovano obogaćenje, nezvano vršenje tuđih poslova, jednostrane izjave volje i hartije od vrednosti. Pozivanje na nasleđe ostvaruje se po osnovu ugovora o nasleđivanju, testamenta i zakona. Testamentarna sloboda se ograničava pravilima o nužnom delu. Prihvata se sistem prelaska imovine po sili zakona od trenutka smrti ostavioca. Država nasleđuje ako nema ni ugovornih, ni testamentarnih niti zakonskih naslednika., The first part of the paper examines the basic tendencies in the development of the codification of Hungarian civil law in the period of representative and civil society. The second part deals with the new Hungarian Civil Code (2013/14) its content, methods of regulation and its relation to other civil legislation, temporal validity with the adherence to the idea of validity pro futuro, as well as its tendency to harmonize its norms with the guidelines of the European civil law. In accordance with the idea of completeness, the lawmakers incorporated all of the areas of civil law according to the pandecta system - personal law, corporate law with civil association law, family law, obligations and inheritance. The Code is based on the principle of equality of parties in civil relations, the principle of good faith, fraus legis prohibition. Family law is based on specific principles of protection of marriage, family and children. Contract law is based on the freedom of contract, limited by good customs and morality. Tort law is guided by the principle of prohibiting the harm to others, full compensation of material and imaterial damages. Contractual responsibility is regulated separately, so that the tort rules apply if the specific rules of contractual responsibility donot say otherwise. Other grounds for obligations are also regulated, as well as unjustified enrichment, doing business without order or authority, unilateral expression of intention and securities. The grounds for inheritance are contractual, statutory or based on the will. Freedom of disposition by will is limited by statutory rules regulating the forced share. The system of transfer of property ex lege after the death is adopted. The state is a successor if there are no testamentary, statutory or contractual inheritors.",
journal = "Anali Pravnog fakulteta u Beogradu",
title = "O kodifikacionom istorijatu mađarskog građanskog prava i o novom Mađarskom građanskom zakoniku, On the history of codification of Hungarian civil law and the new Hungarian civil code",
pages = "67-49",
number = "2",
volume = "62",
doi = "10.5937/AnaliPFB1402049S",
url = "conv_3315_6"
}

Salma, J.. (2014). O kodifikacionom istorijatu mađarskog građanskog prava i o novom Mađarskom građanskom zakoniku. in Anali Pravnog fakulteta u Beogradu, 62(2), 49-67.
https://doi.org/10.5937/AnaliPFB1402049S
conv_3315_6

Salma J. O kodifikacionom istorijatu mađarskog građanskog prava i o novom Mađarskom građanskom zakoniku. in Anali Pravnog fakulteta u Beogradu. 2014;62(2):49-67.
doi:10.5937/AnaliPFB1402049S
conv_3315_6 .

Salma, Jožef, "O kodifikacionom istorijatu mađarskog građanskog prava i o novom Mađarskom građanskom zakoniku" in Anali Pravnog fakulteta u Beogradu, 62, no. 2 (2014):49-67,
https://doi.org/10.5937/AnaliPFB1402049S .,
conv_3315_6 .

TY  - JOUR
AU  - Salma, Jožef
PY  - 2012
UR  - https://ralf.ius.bg.ac.rs/handle/123456789/1562
AB  - U radu se analiziraju evropska uporednopravna rešenja (SR Nemačka, Austrija, Mađarska) o odgovornosti za štetu usled dejstva atomskih postrojenja. Konstatuje se da zakonodavstva ovih evropskih zemalja uvode stroža pravila o odgovornosti. Pretežno se usvaja objektivna odgovornost, mada ima i zemalja u kojima se prihvata subjektivna odgovornost uz oborivu pretpostavku krivice. Rešenja su tražena i u tome da za pojedine zakonom priznate vidove štete čija su posledica smrt, telesne povrede i oštećenje zdravlja, odgovara i u slučaju sadejstva više sile. To je trebalo da znači da kod atomskih šteta viša sila nije razlog isključenja odgovornosti (apsolutna odgovornost), za razliku od opštih pravila o objektivnoj odgovornosti. Ali, ima primera u uporednom pravu da je pretpostavka uzročnosti uvedena i u slučaju da postoji verovatnoća da je šteta nastala usled ili povodom dejstva atomskog postrojenja (havarija atomskog postrojenja, prekomerno jonizirajuće zračenje ili odlaganje nuklearnog materijala). Ukazuje se na propise vezane za prevenciju od atomskih (i drugih) ekoloških šteta, kroz evidenciju postojećih postrojenja i njihovog eventualnog ekološki štetnog dejstva, s potrebnom domaćom i evropskom mrežom, kao i kroz dozvole za izgradnju novih postrojenja na osnovu prethodne ekološke analize. Razlikuje se ekološka (atomska) šteta u širem smislu i ekološka šteta u građanskopravnom smislu. Prva se (generalno) sanira, ukoliko je to moguće, a druga se naknađuje pojedinačno, u zakonom predviđenom obimu.
AB  - The main focus of this paper lies with the national laws of three European countries (Germany, Austria and Hungary), as well as the EU law, relating to liability for damage caused by nuclear plant. The aforesaid European countries have enacted legislation prescribing stringent rules on liability of the operators of nuclear plants, meaning that for some forms of legally recognized harm (death, injury, damage to health) the operator incurs liability, even if damage was caused by force major. This type of strict liability, whereby force major is not reason for exculpation, provided that the damage could be related to functioning of the plant, is named absolute liability. In addition, some regimes introduce presumption of causality, when it is more likely than not that damage resulted from the effects of nuclear plants (or ionizing radiation, or secondary nuclear waste materials). The author also analyzes national and European rules on prevention of nuclear and other environmental damage, which includes the creation of the registry of nuclear plants with relevant data on domestic and European operators, the mechanisms of control of the operators, the requirement of preliminary ecological analysis in the construction of new plants, etc. In addition, the author observes differences between nuclear damage in broad and in narrow sense. The former is, in principle, redressed generally, to the extent possible. The latter is commonly redressed individually, to the extent prescribed by statutes.
T2  - Anali Pravnog fakulteta u Beogradu
T1  - Apsolutna i relativna građanskopravna odgovornost za atomske štete
T1  - Liability for nuclear damage
EP  - 73
IS  - 2
SP  - 56
VL  - 60
UR  - conv_3144
ER  - 

@article{
author = "Salma, Jožef",
year = "2012",
abstract = "U radu se analiziraju evropska uporednopravna rešenja (SR Nemačka, Austrija, Mađarska) o odgovornosti za štetu usled dejstva atomskih postrojenja. Konstatuje se da zakonodavstva ovih evropskih zemalja uvode stroža pravila o odgovornosti. Pretežno se usvaja objektivna odgovornost, mada ima i zemalja u kojima se prihvata subjektivna odgovornost uz oborivu pretpostavku krivice. Rešenja su tražena i u tome da za pojedine zakonom priznate vidove štete čija su posledica smrt, telesne povrede i oštećenje zdravlja, odgovara i u slučaju sadejstva više sile. To je trebalo da znači da kod atomskih šteta viša sila nije razlog isključenja odgovornosti (apsolutna odgovornost), za razliku od opštih pravila o objektivnoj odgovornosti. Ali, ima primera u uporednom pravu da je pretpostavka uzročnosti uvedena i u slučaju da postoji verovatnoća da je šteta nastala usled ili povodom dejstva atomskog postrojenja (havarija atomskog postrojenja, prekomerno jonizirajuće zračenje ili odlaganje nuklearnog materijala). Ukazuje se na propise vezane za prevenciju od atomskih (i drugih) ekoloških šteta, kroz evidenciju postojećih postrojenja i njihovog eventualnog ekološki štetnog dejstva, s potrebnom domaćom i evropskom mrežom, kao i kroz dozvole za izgradnju novih postrojenja na osnovu prethodne ekološke analize. Razlikuje se ekološka (atomska) šteta u širem smislu i ekološka šteta u građanskopravnom smislu. Prva se (generalno) sanira, ukoliko je to moguće, a druga se naknađuje pojedinačno, u zakonom predviđenom obimu., The main focus of this paper lies with the national laws of three European countries (Germany, Austria and Hungary), as well as the EU law, relating to liability for damage caused by nuclear plant. The aforesaid European countries have enacted legislation prescribing stringent rules on liability of the operators of nuclear plants, meaning that for some forms of legally recognized harm (death, injury, damage to health) the operator incurs liability, even if damage was caused by force major. This type of strict liability, whereby force major is not reason for exculpation, provided that the damage could be related to functioning of the plant, is named absolute liability. In addition, some regimes introduce presumption of causality, when it is more likely than not that damage resulted from the effects of nuclear plants (or ionizing radiation, or secondary nuclear waste materials). The author also analyzes national and European rules on prevention of nuclear and other environmental damage, which includes the creation of the registry of nuclear plants with relevant data on domestic and European operators, the mechanisms of control of the operators, the requirement of preliminary ecological analysis in the construction of new plants, etc. In addition, the author observes differences between nuclear damage in broad and in narrow sense. The former is, in principle, redressed generally, to the extent possible. The latter is commonly redressed individually, to the extent prescribed by statutes.",
journal = "Anali Pravnog fakulteta u Beogradu",
title = "Apsolutna i relativna građanskopravna odgovornost za atomske štete, Liability for nuclear damage",
pages = "73-56",
number = "2",
volume = "60",
url = "conv_3144"
}

Salma, J.. (2012). Apsolutna i relativna građanskopravna odgovornost za atomske štete. in Anali Pravnog fakulteta u Beogradu, 60(2), 56-73.
conv_3144

Salma J. Apsolutna i relativna građanskopravna odgovornost za atomske štete. in Anali Pravnog fakulteta u Beogradu. 2012;60(2):56-73.
conv_3144 .

Salma, Jožef, "Apsolutna i relativna građanskopravna odgovornost za atomske štete" in Anali Pravnog fakulteta u Beogradu, 60, no. 2 (2012):56-73,
conv_3144 .