Pitanje broja narodnih poslanika

Abstract

U osnovi svakog određivanja broja poslanika je ideja o tome da jedan poslanik reprezentuje određeni broj birača. Prema ovoj ideji lansirane su teorije kubnog i kvadratog korena, ali i model biranja jednog poslanika na određeni broj birača. Teorija kubnog korena se može uzeti za orijentir prilikom određivanja broja poslanika, a druga dva modela su već korišćena u većoj ili manjoj meri. Međutim, čak i u istoj saveznoj državi, broj članova parlamenata pojedinih federalnih jedinica ne nalazi se u istoj srazmeri prema broju stanovnika. Ipak, odnos broja članova centralnog parlamenta prema broju članova parlamenata federalnih jedinica je indikator čvrstine federacije. Među malim državama, kao model broja članova njihovih parlamenata nameće se broj od 60 članova. Smanjenje broja članova parlamenta uvek je uslovljeno namerom da se smanje troškovi rada ovog organa. Do povećanja broja članova parlamenta dolazi ili usled povećanja broja stanovnika, ili usled nastojanja da se ojačaju ili prošire funkcije parlamenta i poslanika. Kao posebni mandati u opštem broju poslanika javljaju se mandati za nacionalne manjine, stručnjake ili dijasporu.

The author examines different formulas for deciding on a number of the members of the parliament (MPs) in contemporary states, and proposes that certain formulas indicate strength of federation. As a result of rich comparative analysis he claims that increase in numbers of the MPs usually reflects population growth, or an effort to strengthen and expand functions of the parliament and of the MPs. Decrease in number of the MPs typically comes as an attempt to control or reduce the costs of the state functioning. Finally, the author sees correlation between the number of the MPs and the quality and quantity of democracy in any given country. Finally the author examines experience of Serbia and suggests rethinking of its MPs number.