Dužnost obaveštavanja u srpskom potrošačkom pravu
Information duties in Serbian consumer law
Abstract
Evropsko ugovorno potrošačko pravo prožeto je idejom o dužnosti trgovca
da jednostavnim i razumljivim jezikom obavesti potrošača o pojedinostima koje
su od značaja za donošenje razborite ekonomske odluke. U nastojanju da srpsko
pravo uskladi sa evropskim standardima zaštite potrošača, domaći zakonodavac
je na načelnom nivou garantovao pravo potrošača na obaveštenost. Оsim te načelne
garancije, novi Zakon o zaštiti potrošača (ZZP) sadrži čitav niz pravila o
dužnosti obaveštavanja koja pada na trgovca. Tu treba ubrojati: opšta pravila o
predugovornom obaveštavanju i isticanju cena, zatim zabranu različitih oblika
obmanjujućeg poslovanja i njihovo prekršajno sankcionisanje, kao i pravila o apsolutnoj
ništavosti nejasnih i nerazumljivih odredaba u potrošačkim ugovorima.
Te norme važe za sve vrste potrošačkih ugovora. ZZP sadrži i posebna pravila
o dužnosti obaveštavanja, koja se odnose na: ugovore na daljinu, a posebno na
elektronsku trgovinu i pružanje finansijskih usluga na d...aljinu, zatim na ugovore
zaključene izvan poslovnih prostorija trgovca, ugovore o pružanju usluga i, posebno,
ugovore o pružanju usluga od opšteg ekonomskog interesa, potom na ugovor
o turističkom putovanju i druge imenovane potrošačke ugovore u turizmu. Posebnim
pravilima uređena je i dužnost obaveštavanja potrošača o pravu na odustanak
od ugovora, to jest o zakonom garantovanom pravu potrošača da, u kratkom
roku nakon zaključenja ugovora određene vrste, jednostrano raskine taj ugovor,
i to besplatno i bez obaveze da navede razloge iz kojih to čini. Pored svega navedenog,
ZZP sankcioniše zloupotrebu reči garancija kod ugovora o prodaji robe. U
ovom radu razmotreno je nekoliko pitanja u vezi sa dužnosti trgovca da informiše
potrošače na propisani način. Prvo, tu je pitanje sadržine obaveštenja koja je trgovac
dužan da pruži potrošaču, a onda i pitanje vremena, odnosno kada nastaje
obaveza trgovca da potrošaču pruži određena obaveštenja. To može da bude pre
zaključenja ugovora, to jest u predugovornoj fazi, prilikom zaključenja ugovora ili
za vreme trajanja ugovornog odnosa. Osim toga, postavlja se pitanje forme u kojoj
propisana obaveštenja treba da budu stavljena potrošaču na raspolaganje. Na
kraju, otvara se pitanje sankcija koje slede za povredu dužnosti obaveštavanja, a
koje mogu da budu privatnopravnog ili javnopravnog karaktera.
The idea of the trader having a special duty to inform the consumer on a
number of matters before, during and after contract formation is well-established
in the Consumer acquis. The function of the information rules, which
may be found in a number of directives, is to give power to the average consumer
to make an informed economic decision, relating to, for instance, whether to
enter into a contractual relationship or not, whether to make payment in whole
or partially, whether to exercise a contractual right or not, etc.
In October 2010, the National Assembly of the Republic of Serbia passed
the new Act on Consumer Protection (ACP). The ACP aims to fully transpose
into Serbian law a number of EU directives, regulations and recommendations,
or at least their provisions relevant to the issues of consumer protection. This
includes the abovementioned information rules. This paper covers a number of
issues relating to information duties of the trader under the ACP. Firstly, the...re
is the question of the appropriate timeframe, within which the trader has to provide the consumer with certain information. The information duties may
belong to the pre-contractual or contractual stage of the trader-consumer relationship.
Secondly, there is the question of content, i.e. of the specific data that
must be provided to the consumer in a timely fashion. In addition, there are
some formal requirements relating to the manner in which the information has
to be provided Finally, there is the concern relating to sanctions for breach of
information duties.
Keywords:
Dužnost obaveštavanja potrošača / Predugovorno obaveštavanje / Ugovorno obaveštavanje / Forma obaveštavanja / Sankcije za povredu dužnosti obaveštavanja / Information duties of the trader / Pre-contractual information duties / Contractual information duties / Formal requirements / Sanctions for breach of information dutiesSource:
Perspektive implementacije evropskih standarda u pravni sistem Srbije : zbornik radova. Knj. 2 / Perspectives of Implementa tion of European Standards in Serbian Legal System : Volume II, 2012, 199-221Publisher:
- Beograd : Pravni fakultet Univerziteta u Beogradu Centar za izdavaštvo i informisanje
Funding / projects:
- Perspectives of Implementing European Standards in the Serbian Legal System (RS-MESTD-Basic Research (BR or ON)-179059)
Collections
Institution/Community
Pravni fakultet / Faculty of Law University of BelgradeTY - CHAP AU - Karanikić Mirić, Marija PY - 2012 UR - https://ralf.ius.bg.ac.rs/handle/123456789/1929 AB - Evropsko ugovorno potrošačko pravo prožeto je idejom o dužnosti trgovca da jednostavnim i razumljivim jezikom obavesti potrošača o pojedinostima koje su od značaja za donošenje razborite ekonomske odluke. U nastojanju da srpsko pravo uskladi sa evropskim standardima zaštite potrošača, domaći zakonodavac je na načelnom nivou garantovao pravo potrošača na obaveštenost. Оsim te načelne garancije, novi Zakon o zaštiti potrošača (ZZP) sadrži čitav niz pravila o dužnosti obaveštavanja koja pada na trgovca. Tu treba ubrojati: opšta pravila o predugovornom obaveštavanju i isticanju cena, zatim zabranu različitih oblika obmanjujućeg poslovanja i njihovo prekršajno sankcionisanje, kao i pravila o apsolutnoj ništavosti nejasnih i nerazumljivih odredaba u potrošačkim ugovorima. Te norme važe za sve vrste potrošačkih ugovora. ZZP sadrži i posebna pravila o dužnosti obaveštavanja, koja se odnose na: ugovore na daljinu, a posebno na elektronsku trgovinu i pružanje finansijskih usluga na daljinu, zatim na ugovore zaključene izvan poslovnih prostorija trgovca, ugovore o pružanju usluga i, posebno, ugovore o pružanju usluga od opšteg ekonomskog interesa, potom na ugovor o turističkom putovanju i druge imenovane potrošačke ugovore u turizmu. Posebnim pravilima uređena je i dužnost obaveštavanja potrošača o pravu na odustanak od ugovora, to jest o zakonom garantovanom pravu potrošača da, u kratkom roku nakon zaključenja ugovora određene vrste, jednostrano raskine taj ugovor, i to besplatno i bez obaveze da navede razloge iz kojih to čini. Pored svega navedenog, ZZP sankcioniše zloupotrebu reči garancija kod ugovora o prodaji robe. U ovom radu razmotreno je nekoliko pitanja u vezi sa dužnosti trgovca da informiše potrošače na propisani način. Prvo, tu je pitanje sadržine obaveštenja koja je trgovac dužan da pruži potrošaču, a onda i pitanje vremena, odnosno kada nastaje obaveza trgovca da potrošaču pruži određena obaveštenja. To može da bude pre zaključenja ugovora, to jest u predugovornoj fazi, prilikom zaključenja ugovora ili za vreme trajanja ugovornog odnosa. Osim toga, postavlja se pitanje forme u kojoj propisana obaveštenja treba da budu stavljena potrošaču na raspolaganje. Na kraju, otvara se pitanje sankcija koje slede za povredu dužnosti obaveštavanja, a koje mogu da budu privatnopravnog ili javnopravnog karaktera. AB - The idea of the trader having a special duty to inform the consumer on a number of matters before, during and after contract formation is well-established in the Consumer acquis. The function of the information rules, which may be found in a number of directives, is to give power to the average consumer to make an informed economic decision, relating to, for instance, whether to enter into a contractual relationship or not, whether to make payment in whole or partially, whether to exercise a contractual right or not, etc. In October 2010, the National Assembly of the Republic of Serbia passed the new Act on Consumer Protection (ACP). The ACP aims to fully transpose into Serbian law a number of EU directives, regulations and recommendations, or at least their provisions relevant to the issues of consumer protection. This includes the abovementioned information rules. This paper covers a number of issues relating to information duties of the trader under the ACP. Firstly, there is the question of the appropriate timeframe, within which the trader has to provide the consumer with certain information. The information duties may belong to the pre-contractual or contractual stage of the trader-consumer relationship. Secondly, there is the question of content, i.e. of the specific data that must be provided to the consumer in a timely fashion. In addition, there are some formal requirements relating to the manner in which the information has to be provided Finally, there is the concern relating to sanctions for breach of information duties. PB - Beograd : Pravni fakultet Univerziteta u Beogradu Centar za izdavaštvo i informisanje T2 - Perspektive implementacije evropskih standarda u pravni sistem Srbije : zbornik radova. Knj. 2 / Perspectives of Implementa tion of European Standards in Serbian Legal System : Volume II T1 - Dužnost obaveštavanja u srpskom potrošačkom pravu T1 - Information duties in Serbian consumer law EP - 221 SP - 199 ER -
@inbook{ author = "Karanikić Mirić, Marija", year = "2012", abstract = "Evropsko ugovorno potrošačko pravo prožeto je idejom o dužnosti trgovca da jednostavnim i razumljivim jezikom obavesti potrošača o pojedinostima koje su od značaja za donošenje razborite ekonomske odluke. U nastojanju da srpsko pravo uskladi sa evropskim standardima zaštite potrošača, domaći zakonodavac je na načelnom nivou garantovao pravo potrošača na obaveštenost. Оsim te načelne garancije, novi Zakon o zaštiti potrošača (ZZP) sadrži čitav niz pravila o dužnosti obaveštavanja koja pada na trgovca. Tu treba ubrojati: opšta pravila o predugovornom obaveštavanju i isticanju cena, zatim zabranu različitih oblika obmanjujućeg poslovanja i njihovo prekršajno sankcionisanje, kao i pravila o apsolutnoj ništavosti nejasnih i nerazumljivih odredaba u potrošačkim ugovorima. Te norme važe za sve vrste potrošačkih ugovora. ZZP sadrži i posebna pravila o dužnosti obaveštavanja, koja se odnose na: ugovore na daljinu, a posebno na elektronsku trgovinu i pružanje finansijskih usluga na daljinu, zatim na ugovore zaključene izvan poslovnih prostorija trgovca, ugovore o pružanju usluga i, posebno, ugovore o pružanju usluga od opšteg ekonomskog interesa, potom na ugovor o turističkom putovanju i druge imenovane potrošačke ugovore u turizmu. Posebnim pravilima uređena je i dužnost obaveštavanja potrošača o pravu na odustanak od ugovora, to jest o zakonom garantovanom pravu potrošača da, u kratkom roku nakon zaključenja ugovora određene vrste, jednostrano raskine taj ugovor, i to besplatno i bez obaveze da navede razloge iz kojih to čini. Pored svega navedenog, ZZP sankcioniše zloupotrebu reči garancija kod ugovora o prodaji robe. U ovom radu razmotreno je nekoliko pitanja u vezi sa dužnosti trgovca da informiše potrošače na propisani način. Prvo, tu je pitanje sadržine obaveštenja koja je trgovac dužan da pruži potrošaču, a onda i pitanje vremena, odnosno kada nastaje obaveza trgovca da potrošaču pruži određena obaveštenja. To može da bude pre zaključenja ugovora, to jest u predugovornoj fazi, prilikom zaključenja ugovora ili za vreme trajanja ugovornog odnosa. Osim toga, postavlja se pitanje forme u kojoj propisana obaveštenja treba da budu stavljena potrošaču na raspolaganje. Na kraju, otvara se pitanje sankcija koje slede za povredu dužnosti obaveštavanja, a koje mogu da budu privatnopravnog ili javnopravnog karaktera., The idea of the trader having a special duty to inform the consumer on a number of matters before, during and after contract formation is well-established in the Consumer acquis. The function of the information rules, which may be found in a number of directives, is to give power to the average consumer to make an informed economic decision, relating to, for instance, whether to enter into a contractual relationship or not, whether to make payment in whole or partially, whether to exercise a contractual right or not, etc. In October 2010, the National Assembly of the Republic of Serbia passed the new Act on Consumer Protection (ACP). The ACP aims to fully transpose into Serbian law a number of EU directives, regulations and recommendations, or at least their provisions relevant to the issues of consumer protection. This includes the abovementioned information rules. This paper covers a number of issues relating to information duties of the trader under the ACP. Firstly, there is the question of the appropriate timeframe, within which the trader has to provide the consumer with certain information. The information duties may belong to the pre-contractual or contractual stage of the trader-consumer relationship. Secondly, there is the question of content, i.e. of the specific data that must be provided to the consumer in a timely fashion. In addition, there are some formal requirements relating to the manner in which the information has to be provided Finally, there is the concern relating to sanctions for breach of information duties.", publisher = "Beograd : Pravni fakultet Univerziteta u Beogradu Centar za izdavaštvo i informisanje", journal = "Perspektive implementacije evropskih standarda u pravni sistem Srbije : zbornik radova. Knj. 2 / Perspectives of Implementa tion of European Standards in Serbian Legal System : Volume II", booktitle = "Dužnost obaveštavanja u srpskom potrošačkom pravu, Information duties in Serbian consumer law", pages = "221-199" }
Karanikić Mirić, M.. (2012). Dužnost obaveštavanja u srpskom potrošačkom pravu. in Perspektive implementacije evropskih standarda u pravni sistem Srbije : zbornik radova. Knj. 2 / Perspectives of Implementa tion of European Standards in Serbian Legal System : Volume II Beograd : Pravni fakultet Univerziteta u Beogradu Centar za izdavaštvo i informisanje., 199-221.
Karanikić Mirić M. Dužnost obaveštavanja u srpskom potrošačkom pravu. in Perspektive implementacije evropskih standarda u pravni sistem Srbije : zbornik radova. Knj. 2 / Perspectives of Implementa tion of European Standards in Serbian Legal System : Volume II. 2012;:199-221..
Karanikić Mirić, Marija, "Dužnost obaveštavanja u srpskom potrošačkom pravu" in Perspektive implementacije evropskih standarda u pravni sistem Srbije : zbornik radova. Knj. 2 / Perspectives of Implementa tion of European Standards in Serbian Legal System : Volume II (2012):199-221.
Related items
Showing items related by title, author, creator and subject.
-
East Sussex County Council protiv Information Commissioner: kriterijumi za naplatu razumnog iznosa za pružanje ekoloških informacija / East Sussex County Council V Information Commissioner: The Reasonable Amount for Supplying an Environmental Information
Drenovak Ivanović, Mirjana (Beograd : Pravni fakultet Univerziteta u Beogradu Centar za izdavaštvo i informisanje, 2015) -
Upravni sporovi pravna zaštita slobodnog pristupa informacijama od javnog značaja / Egal protection of free access to the information of public importance
Tomić, Zoran (Udruženje pravnika u privredi Srbije, Beograd, 2019) -
Moralnost neformalnog poslovanja - poreski moral sektora preduzeća u Srbiji - empirijska analiza / Morality of informality: Tax morale in the Serbian business sector: An empirical investigation
Radulović, Branko (Ekonomski institut, Beograd, 2019)